EnglishTurkishFrenchGermanSpainItalianDutchRussianPortugueseJapaneseKoreanArabic

 aw2

Φαινομενολογία της εξέγερσης

Ο λόγος της αστυνομίας –όλων αυτών που εκπροσωπούν, ενισχύουν, νομιμοποιούν την κυριαρχία της αστυνομίας επί της πολιτικής– είναι, από τον καιρό του Μπένθαμ, οπτικός λόγος. Είναι ένας λόγος σύμφωνα με τον οποίο κεντρικό διακύβευμα του υποκειμένου είναι η γνώση ως έκφραση μιας απαίτησης για εξουσία, και σύμφωνα με τον οποίο η βασική και ανεξάλειπτη συνθήκη της γνώσης είναι η όραση, η θέαση, η θεωρία με την αρχαιοελληνική της ετυμολογική έννοια. Για την αστυνομία, γνωστό είναι το ορατό· και αντίστροφα, το ορατό είναι αυτό που επιτρέπει τη γνώση. Η διαδικασία της γνώσης είναι εν πολλοίς διαδικασία της απόσυρσης των πραγμάτων απ’ τη ζώνη του αθέατου, της κοπιώδους έλξης τους στο φως του ορατού.
Αυτό που κάποτε ονομάστηκε “αντιγνώση”, και που συνδέεται με μια σειρά αναπτυγμάτων στις παρυφές της φιλοσοφίας και των κοινωνικών επιστημών (Νίτσε, Χάιντεγκερ, Μπατάιγ, Μπλανσό, Ντεμπόρ, Φουκώ κλπ) είναι η διεκδίκηση του δικαιώματος για κάτι άλλο από όραση και κάτι άλλο από γνώση. Είναι η υπογράμμιση της αναγκαιότητας όχι για το άρρητο αλλά για μια υλιστική επανίδρυση του δικαιώματος στο να γνωρίζεις που δεν διαμεσολαβείται από το μάτι και από την πάντοτε αποστασιοποιημένη, αυτο-εγκλωβισμένη και εγκλωβίζουσα προοπτική του.
Η σημερινή φοιτητική νεολαία, όπως κάθε νεολαία εδώ και αρκετό καιρό,


κάθισε επί μακρόν στα θρανία της επικυριαρχίας της οπτικής κατασκευής του κόσμου και της συνακόλουθης διασύνδεσής της με το δίδυμο γνώση/εξουσία. Έζησε έγκλειστη, όπως και οι προηγούμενες γενιές στη Δύση μετά το Μάη του 68, στην φούσκα του φαινομένου –μια φούσκα πλήρη, θα μπορούσε να πει κανείς, φαινομένων, υπερχειλισμένη από το ορατό. Σε κάθε γενιά, η παράδοση στην επικυριαρχία του ορατού, την επικυριαρχία της αστυνομίας, έρχεται με το κόστος, μεταξύ άλλων, της απώλειας των συνδετικών εκείνων κρίκων που ενώνουν τις αισθήσεις εκτός της όρασης με μια άλλους είδους γνώση, ή μάλλον με μια ευρύτερη από τη γνώση κατηγορία που θα μπορούσε κανείς να αποκαλέσει εμπειρία.
Η κοινωνία της εικόνας είναι κοινωνία αισθητηριακής ένδειας· κοινωνία όπου οι άνθρωποι είναι αναγκασμένοι να καταστέλλουν ολόκληρες ζώνες αισθήσεων και διαθέσεων που ενοικούν στην εκ του σύνεγγυς επαφή με τα πράγματα και τα σώματα. Η αστυνομική προδιάθεση βλέπει σε κάθε εξέγερση μόνο το θέαμα της καταστροφής της ιδιωτικής περιουσίας, τον κίνδυνο διάτρησης της φαινομενικής τάξης του κόσμου· ποτέ το βάρος που αποκτά για τον εξεγερμένο η έκθεση στην εμπειρία πέρα από την τάξη της θέασης και του ορατού. Ο εξεγερμένος δεν παύει να είναι θεατής επειδή δρα, γενικά και αφηρημένα. Ο εξεγερμένος παύει να είναι θεατής επειδή ανοίγεται σε μια ζώνη εμπειρίας που διαφεύγει από την απομάκρυνση απ’ το αντικείμενο που προϋποθέτει το οπτικό, που επερωτά τη μεταμόρφωση του κόσμου σε απλή εικόνα, έστω τριών διαστάσεων. Καμμία φαινομενολογία της εξέγερσης δεν είναι εφικτή αν δεν στραφεί προς αυτά τα οποία το σώμα που εξεγείρεται μαθαίνει εκ του σύννεγυς–και που εξεγείρεται ώστε να μάθει:
το πιάσιμο των χεριών αγνώστων καθώς σχηματίζεις μια αλυσίδα προστασίας ενός χώρου·
την υφή και την αντίσταση μιας γυάλινης προθήκης όταν την κλωτσάς με το πόδι ή τη χτυπάς με λοστό·
τον πόνο απ’ το γκλοπ όταν σε χτυπά στα δάχτυλα ή το μπράτσο ή την πλάτη·
την αποπνικτική μυρωδιά των χημικών ή αυτή της βενζίνης ή των καμένων ελαστικών·
τους κρότους του δρόμου, διαφόρων ειδών και αποχρώσεων·
το βάρος ενός σώματος που πέφτει στα χέρια σου ή υποβαστάζεις·
την απελευθέρωση ενός κάποιου πνεύματος όταν ενώνονται οι φωνές.
την χαρά μιας νέας επινόησης που υλοποιείται συλλογικά–μιας κατάστασης, μιας διακοπής του ρου της καθημερινότητας, ενός θεάτρου αντεστραμμένων ρόλων, μιας σειράς πυρετωδών συναντήσεων και συζητήσεων.
Κάποιοι θα μιλήσουν για αισθητικοποίηση της εξεγερσιακής βίας· Ξεχνούν την πείνα των αισθήσεων που μαστίζει γενιές μεγαλωμένες με ίντερνετ, Νιντέντο, τηλεόραση, και βιντεοκάμερες. Ξεχνούν, ακόμα σημαντικότερα, την επιθυμία του σώματος να φέρει τον κόσμο κοντά του, να διατρήσει το αδιόρατο εκείνο πέπλο που τον κάνει ταυτόχρονα εκτυφλωτικά προφανή και απόμακρο, που τον επενδύει με μια αύρα αποτρόπαια μεταφυσική, που τον αποστεώνει σε τίτλους εφημερίδων. Αυτόν τον κόσμο, τον κόσμο που μετατράπηκε σε αριθμούς και δεδομένα, σε ψηφία, σε ποσότητες και ισοδυναμίες, το σώμα επιθυμεί να τον ξαναφέρει κοντά του, να τον επιστρέψει στην υλική του υπόσταση. Για να τον αγκαλιάσει κάποιες φορές, για να τον καταστρέψει άλλες· αλλά πάσει θυσία για να τον φέρει στα μέτρα του, για να ξανα-αισθανθεί κομμάτι της ίδιας ύλης με αυτόν, όχι εξόριστο απ’ τα μυστηριώδη του και άφαντα ενδότερα –”οικονομία”, “δημοκρατία”, “ελευθερία”, “ισχύς”. Το εξεγερμένο σώμα επιθυμεί όχι να πάψει να θυμώνει ή να φοβάται ή να πονά αλλά να συνδέσει το αίσθημα του θυμού ή του φόβου ή του πόνου του με κάτι απτό και υλικό, με κάτι προσβάσιμο. Επιθυμεί να δει διαφορετικά, χωρίς μάτια, χωρίς να τυφλώνεται απ’ τα φώτα των σειρήνων της αστυνομίας.
Αναδημοσιεύει από τον Radical Desire η Jaquou Utopie
sxoliastesxwrissynora
free counters