Ένας παρασκηνιακός «πόλεμος» με «τρόπαιο» αξίας αρκετών δισεκατομμυρίων ευρώ, που θα καταλήξει στις τράπεζες ή στους καταναλωτές, μαίνεται τις τελευταίες ημέρες, με επίκεντρο το υπουργείο Οικονομίας και τελικό «διαιτητή» την κ. Λούκα Κατσέλη.Με παρασκηνιακές πιέσεις και μεθοδεύσεις, έχουν φθάσει σε όρια παροξυσμού εσχάτως, οι τραπεζίτες προσπαθούν να πάρουν τη ρεβάνς έναντι των καταναλωτών και να αναστρέψουν μια ιστορική ήττα τους στις δικαστικές αίθουσες, όπου κρίθηκε οριστικά από τον Άρειο Πάγο (το 2001) και το Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών (το 2003) η καταχρηστικότητα των υψηλών επιτοκίων των πιστωτικών καρτών!
Με απλά λόγια, τα δικαστήρια έκριναν με δύο αμετάκλητες αποφάσεις τους, ότι κάθε επιβάρυνση δανειολήπτη με επιτόκια υψηλότερα από τα εκάστοτε ισχύοντα δικαιοπρακτικά είναι παράνομη. Όπως τονίζει το Ελληνικό Ινστιτούτο Χρηματοπιστωτικών Ερευνών που με επικεφαλής τον κ. Τάκη Χριστοδουλόπουλο έχει αντιμετωπίσει εκατοντάδες φορές τις τράπεζες στα δικαστήρια με επιτυχία, «μετά τη μείωση κατά 0,50% του επιτοκίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, από τον Μάιο του τρέχοντος έτους, το δικαιοπρακτικό επιτόκιο μειώθηκε στο 6,75%, που αποτελεί την χαμηλότερη τιμή κατά τα τελευταία 63 χρόνια που τηρούνται στοιχεία»... Έτσι, σήμερα βρίσκονται νομικά «μετέωρες» όλες οι επιβαρύνσεις των δανειοληπτών με επιτόκια πάνω από το 6,75% (ή το 8,75% για την υπερημερία) και όσοι δανειολήπτες έχουν σωστή νομική καθοδήγηση «σκοράρουν» κατ’ επανάληψη στις δικαστικές αίθουσες κατά των τραπεζών, επιτυγχάνοντας συνεχείς ακυρώσεις διαταγών πληρωμής. Ιδιαίτερα, μάλιστα, όταν πρόκειται για οφειλές από κάρτες, όπου ως γνωστόν οι τράπεζες επιβάλουν χρεώσεις έως και υπερτριπλάσιες του «πλαφόν» που έχουν ορίσει τα δικαστήρια.
Ουσιαστικά, οι τράπεζες βρίσκονται σήμερα αντιμέτωπες με ένα επικίνδυνο «αγκάθι στα πλευρά» του πιστωτικού συστήματος, παρότι η Τράπεζα της Ελλάδος έχει φροντίσει με μια γνωμοδότηση της νομικής της υπηρεσίας (την οποία, βέβαια, τα δικαστήρια ρίχνουν στο καλάθι των αχρήστων, κάθε φορά που γίνεται επίκλησή της…) να κρίνει (αυθαιρέτως…) ότι τα δικαιοπρακτικά επιτόκια δεν έχουν εφαρμογή στον τραπεζικό δανεισμό.
Στην ιστορική του απόφαση (1219/2001), επί συλλογικής αγωγής της ΕΚΠΟΙΖΩ, ο Άρειος Πάγος έχει κρίνει (σελ. 34), ότι «τα εξωτραπεζικά επιτόκια παρά τον περιορισμό τους στις εξωτραπεζικές συναλλαγές δεν παύουν να έχουν γενικότερη κοινωνικοοικονομική σημασία και ν’ αφορούν και τις τραπεζικές συμβατικές σχέσεις. Ο κοινωνικός και οικονομικός σκοπός του δικαιώματος στην ελεύθερη διαμόρφωση των τραπεζικών επιτοκίων είναι η συμπίεσή τους κάτω από τα όρια των εξωτραπεζικών. Έτσι η συμφωνία για επιτόκια που υπερβαίνουν τα ανώτατα αυτά όρια δεν παύει να απαγορεύεται από το νόμο (ΑΚ 281)».
Με αυτή τη φράση, το Ανώτατο Δικαστήριο θέτει εκτός νομιμότητας τις περισσότερες από τις τραπεζικές χρεώσεις στην καταναλωτική πίστη, δημιουργεί εν δυνάμει απαιτήσεις δισεκατομμυρίων από την πλευρά των δανειοληπτών, αφήνει μετέωρους τους τραπεζικούς ισολογισμούς πολλών ετών και δυνητικά απειλεί να εκθέσει τις τράπεζες ακόμη και σε ποινικές διώξεις στελεχών τους για το αδίκημα της τοκογλυφίας!
Το παρασκήνιο των πιέσεων
Ορισμένοι παράγοντες του τραπεζικού τομέα, σε συνεργασία με ορισμένα στελέχη της σημερινής κυβέρνησης (όχι, πάντως, με την αρμόδια υπουργό, κ. Κατσέλη) επιδιώκουν να αφαιρέσουν το «αγκάθι» με μια «πονηρή» νομοθετική ρύθμιση, που εκ πρώτης όψεως θα φαίνεται «φιλική» προς το συμφέρον των δανειοληπτών, στην πραγματικότητα όμως θα νομιμοποιεί τα υπερβολικά τραπεζικά επιτόκια.
Σύμφωνα με τις «διαρροές» των τελευταίων ημερών, η κυβέρνηση προσανατολίζεται (κατόπιν ευγενούς προτροπής των τραπεζιτών…) να θέσει ένα πλαφόν στα επιτόκια, το οποίο θα είναι ίσο με το μέσο όρο των επιτοκίων που ισχύουν σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες πλέον τεσσάρων ποσοστιαίων μονάδων. Ο «πονηρός» μαθηματικός τύπος δίνει ένα «νόμιμο» επιτόκιο πάνω από το 15-16%, που δεν απέχει πολύ από τα ισχύοντα σήμερα και πάντως είναι υπερδιπλάσιο του δικαιοπρακτικού.
Με τον τρόπο αυτό, οι τράπεζες εκτιμούν ότι θα χάσουν μεν ένα πολύ μικρό ποσοστό κέρδους, αλλά θα καταφέρουν να νομιμοποιήσουν τα υψηλά επιτόκιά τους σε πολύ μεγάλο βαθμό, κατά τρόπον ώστε να υποχρεωθούν στο μέλλον να «διορθώσουν» αντίστοιχα τις –ενοχλητικές, ως τώρα- αποφάσεις τους και τα δικαστήρια.
Το ερώτημα είναι αν η κ. Κατσέλη, που δέχεται στο παρασκήνιο ισχυρές πιέσεις από τους τραπεζίτες, αλλά και από μέλη της κυβέρνησης που «αλληθωρίζουν» προς τις δικές τους θέσεις, θα ενδώσει τελικά σε αυτές τις απαιτήσεις των τραπεζιτών, επιφέροντας με τις αποφάσεις της ένα βαρύ πλήγμα στις καταναλωτικές οργανώσεις, που με πολυετείς προσπάθειες έχουν καταφέρει να ρίξουν τις τράπεζες στο… καναβάτσο, όσον αφορά τουλάχιστον τις μεταξύ τους αναμετρήσεις στις δικαστικές αίθουσες.
Η αρμόδια υπουργός γνωρίζει καλά το θέμα και έχει τοποθετηθεί στο παρελθόν σχετικά, με τρόπο που είχε προκαλέσει αρκετές… ανατριχίλες στην Ένωση Τραπεζών -ενδεικτικά αναφέρουμε σχετικές δηλώσεις της, τον Νοέμβριο του 2008, στον Ρ/Σ “Alpha 989”.
Το πιθανότερο είναι ότι τελικά η υπουργός θα αποφύγει να «αγγίξει» με τη νομοθετική ρύθμιση το θέμα των επιτοκίων, αφήνοντας τα δικαστήρια να εφαρμόζουν την ισχύουσα νομολογία με τον ίδιο τρόπο που την εφαρμόζουν ως τώρα. Αν, όμως, κινηθεί τελικά σύμφωνα με τις υποδείξεις των τραπεζιτών και επιβάλει το υψηλό «πλαφόν» στα επιτόκια που φέρονται να προτείνουν, η κ. Κατσέλη θα έχει ακυρώσει μια από τις μεγαλύτερες νίκες του καταναλωτικού κινήματος στη χώρα μας, τονίζουν αρμόδιοι νομικοί καταναλωτικών οργανώσεων…
busy bee
Read more...
