Ύστερα από έξι ώρες συναντήσεων, δύο δείπνα και μια ημίωρη παρουσίαση στον Τύπο εμφανίστηκε η εικόνα μιας υπερδύναμης πρόθυμης και ικανής να πει «όχι» στην Ουάσιγκτον.
Το Πεκίνο δεν άφησε τίποτε στην τύχη, ούτε καν τη συνάντηση του προέδρου των ΗΠΑ με φοιτητές στη Σανγκάη.
O πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα έκανε μεγάλη προσπάθεια να παρουσιάσει την πρώτη επίσημη επίσκεψή του στην Κίνα ως ένα βήμα προς τα εμπρός στην εξελισσόμενη σχέση της Αμερικής με τον μοναδικό παγκόσμιο οικονομικό ανταγωνιστή της. Αυτό όμως που προέκυψε έπειτα από έξι ώρες συναντήσεων, δύο δείπνα και μία μισάωρη παρουσίαση στον Τύπο- ενορχηστρωμένη από τον πρόεδρο Χου Ζιντάο ώστε να μην επιτραπεί καμία ερώτηση ήταν η εικόνα μιας Κίνας πρόθυμης και ικανής να πει «όχι» στις ΗΠΑ.
Σε όλα τα ζητήματα, από το Ιράν, στο οποίο ο Χου δεν εξετάζει καν το ενδεχόμενο κυρώσεων κατά της Τεχεράνης, ως την άρνηση της Κίνας να παραχωρήσει τον έλεγχο του νομίσματός της και τα ανθρώπινα δικαιώματα- όπου μια κοινή δήλωση απλώς αναγνώρισε ότι οι δύο χώρες «έχουν διαφορές» -, ο Χου κατάφερε «να βγει από πάνω» στην παρουσίαση της επίσκεψης του Ομπάμα. Ακόμη και η πολυσυζητημένη συνάντηση του αμερικανού προέδρου με κινέζους φοιτητές στη Σανγκάη ήταν γεμάτη από μέλη της Νεολαίας του Κομμουνιστικού Κόμματος.
«Η Κίνα ουσιαστικά σκηνοθέτησε τις δημόσιες εμφανίσεις του προέδρου Ομπάμα, τον κατάφερε να κάνει δηλώσεις προσυπογράφοντας τις κινεζικές θέσεις οι οποίες είναι πολιτικά σημαντικές για αυτούς και έπνιξε κυριολεκτικά κάθε συζήτηση για αμφιλεγόμενα ζητήματα, όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα και η νομισματική πολιτική της Κίνας» λέει ο Εντουαρντ Πρασάντ από το Πανεπιστήμιο Κορνέλ, ειδικός σε κινεζικά ζητήματα. «Με μια θεαματική κίνηση, οι Κινέζοι έστρεψαν τη δημόσια συζήτηση από τα παγκόσμια προβλήματα που προκαλούνται από την κινεζική νομισματική πολιτική στους κινδύνους της χαλαρής νομισματικής πολιτικής και στις τάσεις προστατευτισμού των ΗΠΑ».
Οι αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου υποστηρίζουν ότι πέτυχαν αυτό που επιθυμούσαν: την αρχή ενός απαραίτητου δούναι και λαβείν με έναν αναδυόμενο οικονομικό γίγαντα. Με έναν πολιτισμό τόσο αρχαίο όσο τον κινεζικό, όπως είπαν, θα ήταν αντιπαραγωγικό για τον Ομπάμα- και θα θύμιζε τον προκάτοχό του, τον πρόεδρο Τζορτζ Μπους - να πάει στο Πεκίνο χτυπώντας το στήθος του με θόρυβο, που απλώς θα αποξένωνε τους Κινέζους. Ο Ομπάμα, επιμένουν, είπε όσα ήθελε να πει στις κατ΄ ιδίαν συναντήσεις του.
«Δεν ανέμενα- και μιλώ εκ μέρους του προέδρου ως προς αυτό - ότι θα κοβόταν η θάλασσα στα δύο και τα πάντα θα άλλαζαν στη διάρκεια των δυόμισι ημερών της επίσκεψής μας στην Κίνα» δήλωσε ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Ρόμπερτ Γκιμπς. «Κατανοούμε ότι έχουμε πολλή δουλειά να κάνουμε και θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε σκληρά για να σημειωθεί πρόοδος» .
Ωστόσο είναι απορίας άξιον αν ο Ομπάμα σημείωσε αξιόλογη πρόοδο σε κάποιο από τα σημαντικά ζητήματα- πράγμα που αποτελεί τον στόχο κάθε προεδρικού ταξιδιού στο εξωτερικό. Οι προηγούμενοι αμερικανοί πρόεδροι επέμεναν συνήθως για κάποια συγκεκριμένη κίνηση από την πλευρά του ξένου ομολόγου τους.
Ο Ομπάμα δεν απαίτησε τίποτε σε βραχυχρόνιο επίπεδο αλλά έμεινε επικεντρωμένος σε πιο μακροχρόνια στρατηγική, σύμφωνα με αξιωματούχους της κυβέρνησης. Ο Χου, για παράδειγμα, αναμένεται να ακολουθήσει τα βήματα του προέδρου Ντμίτρι Μεντβέντεφ της Ρωσίας, ο οποίος, έπειτα από μήνες καλοπιάσματος από την κυβέρνηση Ομπάμα, δηλώνει σήμερα ανοιχτός στο ενδεχόμενο επιβολής αυστηρότερων κυρώσεων κατά του Ιράν αν αποτύχουν οι διαπραγματεύσεις.
Η αμερικανική κυβέρνηση έχει ανάγκη την υποστήριξη της Κίνας αφού οι κυρώσεις πρέπει να λάβουν την ευλογία του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Στη διάρκεια της κοινής εμφάνισης των δύο προέδρων ο Χου στάθηκε δίπλα στον Ομπάμα χωρίς να κάνει καμία αναφορά σε κυρώσεις. Αντιθέτως δήλωσε ότι είναι «πολύ σημαντικό» να «λυθεί καταλλήλως το ιρανικό πυρηνικό πρόβλημα μέσω του διαλόγου και των διαπραγματεύσεων». Και μετά, σαν να ήθελε να τονίσει αυτό το σημείο, πρόσθεσε: «Στη διάρκεια των συνομιλιών υπογράμμισα στον πρόεδρο Ομπάμα ότι δεδομένων των μεταξύ μας διαφορών είναι λογικό οι δύο πλευρές να διαφωνούν σε ορισμένα ζητήματα».
Αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου παραδέχονται ότι δεν πήραν ότι ήθελαν από τον Χου όσον αφορά το Ιράν, αλλά προσθέτουν ότι η μέθοδος του Ομπάμα θα πετύχει περισσότερα στο μέλλον. «Δεν περιμένουμε από αυτούς να ηγηθούν ή να αλλάξουν πορεία. Περιμένουμε απλώς να μη θέτουν εμπόδια» είπε ένας αξιωματούχος της κυβέρνησης.
Ο Ομπάμα προσπάθησε να διεξαγάγει ειλικρινή και δημόσια συζήτηση με κινέζους φοιτητές στη Σανγκάη. Η εκδήλωση εκείνη, όπως και η κοινή εμφάνιση των δύο προέδρων στον Τύπο, αποτέλεσε μάλλον παράδειγμα κινεζικής σκηνοθεσίας. Εκτός από το ότι συμμετείχε μεγάλος αριθμός μελών της Κομμουνιστικής Νεολαίας, δεν επετράπη η είσοδος στους λίγους κινέζους μπλόγκερ τους οποίους προσπάθησε να προσκαλέσει ο Λευκός Οίκος. Αλλά ακόμη και έτσι, η κινεζική κυβέρνηση δεν άφησε τίποτε στην τύχη και αρνήθηκε να μεταδώσει την εκδήλωση ζωντανά, ακόμη και να γίνει κάποια αναφορά στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων της κρατικής κινεζικής τηλεόρασης.
Ωστόσο ο Ομπάμα κατάφερε όντως να ξεκινήσει το ταξίδι του στην Κίνα με μια δημόσια εκδήλωση στη Σανγκάη η οποία πραγματοποιήθηκε παρά τις αντιρρήσεις των Κινέζων- μια μικρή νίκη. Και κατάφερε να μιλήσει για τη σημασία της ελευθερίας του λόγου στις ΗΠΑ, όταν απάντησε τη μοναδική, ως φαίνεται, μη προετοιμασμένη ερώτηση της συζήτησης για το αν πρέπει να επιτραπεί στους κινέζους φοιτητές να χρησιμοποιούν το Τwitter.
Πραγματικά, ο Ομπάμα κατόρθωσε κάθε ημέρα από τις τρεις της επίσκεψής του να συμπεριλάβει ένα στοιχείο στο πρόγραμμά του που «τσίγκλιζε» τους Κινέζους, παρά το γεγονός ότι δεν συναντήθηκε με αντιφρονούντες και ακτιβιστές υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Την πρώτη μέρα ήταν η δημόσια συζήτηση στη Σανγκάη, τη δεύτερη ενώ στεκόταν δίπλα στον Χου, ο Ομπάμα έθεσε το ζήτημα του Θιβέτ όπου οι κινεζικές αρχές καταπατούν τη θρησκευτική ελευθερία. «Ενώ οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν ότι το Θιβέτ ανήκει στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, υποστηρίζουν την άμεση συνέχιση του διαλόγου ανάμεσα στην κινεζική κυβέρνηση και σε εκπροσώπους του Δαλάι Λάμα για να αντιμετωπιστούν οι ανησυχίες και οι διαφορές που έχουν οι δύο πλευρές» δήλωσε ο Ομπάμα. Την τρίτη, προτού αναχωρήσει για τη Σεούλ, ο αμερικανός πρόεδρος έδωσε συνέντευξη στη «Southern Weekly», τη μεγαλύτερη φιλελεύθερη εφημερίδα στην Κίνα.
tovima.gr
Read more...
