Μίζες και νοσοκομειακά απόβλητα

ο πολιτισμός τον καιρό των σοσιαλιστών που θα αλλάξουν τη χώρα

[Δημοσίευση, κείμενο-φωτογραφία από «Το Ποντίκι»]

Στα ελληνικά νοσοκομεία αναπτύσσονται περίεργα ενεργει¬ακά πεδία. Παραφυσικά φαινόμενα λαμβάνουν χώρα πίσω από κλειστές πόρτες. Αντι-ύλη ρέει στους διαδρόμους. Εξ ου και το γεγονός ότι κάθε τόσο διακτινίζονται σε λάθος σημεία ντίλερς εταιριών, εξαφανίζεται ιατροφαρμακευτικό υλικό, εξαϋλώνεται χρήμα, χάνονται και άνθρωποι (το 15% των θανάτων στα νοσοκομεία μάλιστα οφείλεται σε ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις).

Το μόνο που δεν περίμενε κανείς ήταν ότι στις απύθμενες «μαύρες τρύπες» τις οποίες κάποιοι αμύητοι αποκαλούν «συμφέροντα», θα έπεφταν και τα νοσοκομειακά απόβλητα.

Πού είναι λοιπόν τα χημικά και τοξικά αποκυήματα της λειτουργίας των ελληνικών νοσοκομείων; (Η ερώτηση ανήκει στην κατηγορία των ρητορικών που λήγουν σε «οέο»). Μόνο αποσπασματικές απαντήσεις μπορούμε να αποτολμήσουμε: Τα απόβλητα των νοσοκομείων, κατά το ήμισυ τουλάχιστον, επιστρέφουν σ’ εμάς, διυλισμένα, στη βροχή που ποτίζει τα σπαρτά μας, αφομοιωμένα στη χλωρίδα και στην πανίδα που λίγο αργότερα εμείς καλούμαστε να μεταβολίσου¬με, διαλυμένα στη θάλασσα που τσαλαβουτάμε ή στο νεράκι που μας ξεδιψά και διαχυμένα στον αέρα που βάζουμε στα πνευμόνια μας.

Όλα τα στοιχεία που προέκυψαν από την εξέταση του θέματος των νοσοκομειακών αποβλήτων στο πλαίσιο των εργασιών της Επι¬τροπής Περιβάλλοντος της Βουλής με πρωτοβουλία του προέδρου της Κώστα Καρτάλη, συντείνουν στην άποψη ότι τα ραδιονουκλίδια, τα υγρά από τις ραδιοθεραπείες, διάφορα αργυρούχα, το αίμα, τα ούρα, τα κόπρανα και τα λοιπά βιολογικά υγρά των ασθενών, οι καθε¬τήρες, τα μητροσκόπια, οι οφθαλμικές ράβδοι, τα ταμπόν, οι σερβιέτες κ.λπ., κ.λπ., που ολοκληρώνουν τον κύκλο της χρήσης τους στα υγειονομικά ιδρύματα της χώρας, αντιμετωπίζονται ως λίπασμα (!!!) για το φυσικό περιβάλλον και μετατρέπουν τον υδροφόρο ορίζοντα σε κοκτέιλ χημικών τσαγιών και ζωμών…

Μετά την ακρόαση της ειδικής γραμματέως Επιθεωρητών Περιβάλλοντος Μ. Καραβασίλη, του γενικού γραμματέα Δημόσιας Υγείας Αντ. Δημόπουλου, του επικεφαλής του Σώματος Επιθεω¬ρητών Υγείας Μιχάλη Σαμπατακάκη και της γενικής διευθύντριας Δημόσιας Υγείας Τ. Πανταζοπούλου, τα μέλη της αρμόδιας επιτρο¬πής της Βουλής έπαψαν να αμφιβάλλουν για την τραγικότητα της κατάστασης.

Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος Κώστας Καρτάλης: «Από τα στοιχεία που έχει συλλέξει η επιτροπή (από το Τεχνικό Επι¬μελητήριο, τους Επιθεωρητές Περιβάλλοντος, τον Συνήγορο του Πολίτη κ.λπ.) σε σύνολο 25 δημόσιων νοσοκομείων στην Αττική, με άθροισμα 10.667 κλινών και εκτιμώμενη ημερήσια παραγωγή Επικίνδυνων Ιατρικών Αποβλήτων (ΕΙΑ) 7.467 κιλών, παραδόθηκαν στον αποτεφρωτήρα μόνο 2.219 κιλά, δηλαδή μόλις το 20% της εκτιμώμενης ποσότητας. Ακόμα κι αν υποτεθεί ότι ένα 30% υφίσταται ενδονοσοκομειακή επεξεργασία, δηλαδή με μικρούς κλιβάνους και με αδρανοποίηση, αναζητείται η τύχη του υπόλοιπου 50%. Αντίστοιχη είναι η κατάσταση και για τα ιδιωτικά νοσοκομεία, ενώ η εικόνα μάλλον επιδεινώνεται για τα περιφερειακά νοσοκομεία».

Πολλές και θλιβερές διαπιστώσεις
Η διάδραση ανάμεσα σε όλους τους υγειονομικούς λειτουργούς που έχουν όψιμα επιφορτιστεί με το καθήκον της ρεαλιστικής απο¬γραφής και του επαναπροσδιορισμού των παραμέτρων της διαχείρισης των αποβλήτων, έχει φωτίσει όλους τους αναβαθμούς της διαδικασίας και έχει δρομολογήσει τις πρώτες καρποφόρες εξελίξεις. Στις 29 Ιουνίου μάλιστα η επιτροπή θα «δεξιωθεί» τις δυο αρμόδιες υπουργούς (Τίνα – Μαριλίζα) και θα τις καταστήσει κοινωνούς των παρακάτω συμπερασμάτων:

◆Εφτά χρόνια έπειτα από μια αξιοσημείωτη, κοινή υπουργική απόφαση για τη διαχείριση των αποβλήτων, ο σχετικός νόμος δεν έχει ακόμα εφαρμοστεί. Σήμερα χρειάζεται ούτως ή άλλως επικαιροποίηση.

◆Το επίπλαστο διαχειριστικό «κενό» συντήρησε την ανοργανωσιά, νομιμοποίησε τις τσαπατσούλικες λύσεις, πριμοδότησε τους χρηματισμούς (δεν ήταν δα και δύσκολο… τα νοσοκομεία είναι ο φυσικός χώρος της μίζας) και αποτέλεσε, σε δεύτερη επεξεργασία, πεδίο δόξης για ποικίλα κρούσματα φοροδιαφυγής.

◆Οι εσωτερικοί κανονισμοί διαχείρισης των αποβλήτων στα νοσοκομεία παραμένουν από υποτιμημένοι έως… ανύπαρκτοι.

◆Το κύκλωμα μεταφόρτωσης και εκμετάλλευσης των αποβλήτων έχει αυτοοργανωθεί, στεγανοποιηθεί κι οχυρωθεί σε τέτοιο βαθμό, ώστε να είναι σε θέση να απειλήσει ανθρώπινες ζωές. Αντιμέτωποι με φραστική βία (κι όχι μόνο) ήρθαν πολλοί από τους αρμόδιους επιθεωρητές.

◆Κατά τη διάρκεια των ερευνών διαπιστώθηκε ότι το κύκλωμα διέθετε και έρεισμα στην αστυνομία.

◆Η συλλογή πληροφοριών, ωστόσο, υπήρξε τελικά για τα νοσοκομεία της Αθήνας πιο εφικτή και σφαιρικότερη. Στην επαρχία παρατηρήθηκε πολυδιάσπαση, δυστοκία και, τελικά, έλλειψη σταθμισμένων στατιστικών στοιχείων.

◆Ο ρόλος της Αυτοδιοίκησης στον τομέα της διαχείρισης των αποβλήτων είναι ανενεργός.

◆Τα νοσοκομεία της περιφέρειας εξυπηρετούνται, ως επί το πλείστον, μετ’ εμποδίων, από παλαιάς τεχνολογίας κλιβάνους που εκλύουν επιβλαβή αέρια. Επιλέγεται ωστόσο κατά κόρον και η λύση της χύμα διάθεσης σε χώρους ταφής απορριμμάτων.

◆Κάθε μέρα, σύμφωνα με εκτιμήσεις, παράγονται 25 τόνοι επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων ανά την επικράτεια. Δεν γνωρίζουμε ωστόσο πόσα απ’ αυτά είναι τοξικά ή ραδιενεργά.

◆Σε ό,τι αφορά την Αττική, μόλις 7,5 τόνοι επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων διατίθενται στον αποτεφρωτήρα του ΧΥΤΑ των Άνω Λιοσίων. Το μεγαλύτερο μέρος της «ορφανής» ποσότητας (15 πε¬ρίπου τόνοι) γίνεται ωραιότατος αχταρμάς με τα οικιακά απορρίμματα.

◆Επειδή δεν τηρούνταν οι νόμοι, άνθισαν οι υπόνομοι (κατά το ρασουλικό)… Τα υγρά απόβλητα των μικροβιολογικών και των ακτινολογικών εργαστηρίων κατέληγαν και εξακολουθούν να καταλήγουν στο αποχετευτικό δίκτυο.

◆Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, από το 2002 και εντεύθεν, μία μόνο εταιρεία είναι ανάδοχος για την παραλαβή επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων από 41 νοσοκομεία, κλινικές και Κέντρα Υγείας στη χώρα, με κόστος διαχείρισης 0,34 του ευρώ ανά κιλό στην Αθήνα και 1 ευρώ στην επαρχία. Όλες οι υπόλοιπες είναι ή ακαταχώριστες ή ντροπαλές ή κουκουλοφόρες…

◆ Στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων δεν γίνεται διαχωρισμός υλικών πριν από την παράδοση. Κατά τη μεταφορά δεν τηρούνται οι όροι ασφάλειας και υγιεινής. Οι θερμοκρασίες δεν είναι σωστές, οι σακούλες δεν είναι ανθεκτικές κ.λπ., κ.λπ.

◆Πολλά νοσοκομεία δεν παραδίδουν επικίνδυνα ιατρικά απόβλητα (καθόλου). Παραδίδουν, ωστόσο, «ακίνδυνες» ποσότητες πολύ μεγαλύτερες από τις προβλεπόμενες για το δυναμικό τους.

◆Οι έρευνες έδειξαν ότι κάμποσες εταιρείες παραλαβής ΕΙΑ πωλούσαν τα φορτία τους ως καύσιμη ύλη. Τα εύφλεκτα υπολείμματα επιβλαβών ουσιών και υλικών διευκολύνουν, ως γνωστόν, το λαμπάδιασμα.

◆Επίσης, ασάφεια επικρατεί σε ό,τι αφορά τους προορισμούς των εταιρειών. Αποδείχτηκε σε κάμποσες περιπτώσεις ότι γι’ αλλού κινούσαν τα κοντέινερς κι αλλού άδειαζαν.

◆Αντιπαράδειγμα σωστής διαχείρισης υπήρξε το Αττικό. Οι άδειοι χώροι των εγκαταστάσεών του είχαν μετατραπεί σε χώρους μεταφόρτωσης για λογαριασμό τριών νοσοκομείων (του Ωνασείου, του Λαϊκού και του Ευαγγελισμού). Οι δε συνθήκες διεξαγωγής αυτής της διαδικασίας ήταν άθλιες.

◆Υποδειγματικό κρίθηκε, κατόπιν της επίσκεψης των επιθεωρητών, το Πανεπιστημιακό των Ιωαννίνων.
roides