ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Το χρήμα είναι ο παράγοντας που ασκεί την μεγαλύτερη επιρροή στον σύγχρονο κόσμο. Μια επιρροή που βασίζεται στον ανταγωνισμό και στο κέρδος με κάθε τρόπο. Ειδικά το τελευταίο χαρακτηριστικό είναι που μας οδήγησε μέχρι σ’ αυτό το σημείο. Ο καπιταλισμός είναι ένα σύστημα που βασίζεται στην οικονομία, απομυζώντας τους ανθρώπους και το περιβάλλον. Ένα σύστημα επομένως, που βλάπτει την Φύση. Η οικονομία του χρήματος δεν είναι η μόνη λύση, ούτε όλες οι πράξεις πρέπει να καθορίζονται με βάση το χρήμα, το οποίο παράγει σχέσεις εξουσίας, συντηρεί την ταξική δομή των κοινωνιών και γεννά ανηθικότητα. Η λογική του χρήματος δεν επιδέχεται αμφισβήτηση, πρέπει να την ακολουθείς. Όμως η ιστορική σημερινή συγκυρία μας δίνει την δυνατότητα να συλλογιστούμε νέες διεξόδους, πριν η απληστία του ίδιου του καπιταλισμού και των υπηρετών του, καταργήσουν την ίδια την αξία της ανθρώπινης ζωής και της Φύσης στον βωμό του κέρδους. Με λίγα λόγια έχουμε αναγκη από μια αλλαγή του νομισματικού συστήματος. Η εξάρτηση που γεννάει το χρήμα εις βάρος των πολλών, μπορεί να μας οδηγήσει σε έναν νέο Μεσαίωνα. Τα νέα οικονομικά συστήματα θα γεννηθούν στις κοινωνίες των πολιτών, όταν οι άνθρωποι αρχίζουν να συνεργάζονται. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ υπάρχει η ανάγκη για την λειτουργία της οικονομίας προς ώφελος των ανθρώπων.

Υπάρχουν προτάσεις:
strangejournal

Δημιουργία δικτύων ανταλλαγών

Οι άνθρωποι έχουν ανάγκες που δεν μπορούν ο καθένας να τις καλύψει μόνος του. Στα πλαίσια του ανταγωνισμού καθένας προσπαθεί να επιβιώσει πολλές φορές εις βάρος του άλλου. Τι καλύτερο όμως από την συνεργασία των ανθρώπων; Αν οι άνθρωποι αντάλλαζαν μεταξύ τους προιόντα και υπηρεσίες, τότε δεν θα υπήρχαν οφειλές. Σε κάποιες χώρες χρησιμοποιούν τα “Τοπικά Συστήματα Ανταλλακτικού Εμπορίου”, τα οποία έχουν τοπικό χαρακτήρα, λειτουργούν σε επίπεδο γειτονιάς, συνοικίας ή πόλης, αλλά επειδή όλα τα δίκτυα ανήκουν σε ένα μεγαλύτερο, υπάρχει η δυνατότητα για ανταλλαγές μεταξύ των επιμέρους δικτύων, δηλαδή και μεταξύ ατόμων και μεταξύ ομάδων-συνοικιών αλλά και μεταξύ πόλεων. Για να συμμετέχει κανείς αρκεί να εγγραφεί στον κατάλογο των συναλλασσομένων, δηλώνοντας τι προιόντα και υπηρεσίες μπορεί να προσφέρει. Φυσικά όλα τα μέλη έχουν πρόσβαση στον κατάλογο, ώστε να επιλέγουν με ποιον και για τι θα συναλλαχθούν. Στην Αργεντινή υπάρχει ένα τέτοιο δίκτυο που αριθμεί 6 εκατομμύρια μέλη.

Τοπικό Νόμισμα

Η έκδοση και χρήση ενός τοπικού νομίσματος παράλληλα με το επίσημο νόμισμα, είναι μια λύση που προτιμούν σε ορισμένες από τις πολιτείες των ΗΠΑ. Τα τοπικά νομίσματα κυκλοφορούν μόνο σε χαρτονομίσματα και έχουν υποδιαιρέσεις. Το τοπικό νόμισμα κυκλοφορεί μόνο στην πόλη που το εκδίδει και ο επισκέπτης πρέπει να το αγοράσει, δίνοντας το επίσημο. Το νόμισμα λέγεται “μονάδα”, το εκδίδει κάθε τοπικό δίκτυο χωριστά, αλλά γενικά γίνοναι δεκτά τα διαφορετικά τοπικά νομίσματα μεταξύ των δικτύων χωρίς μάλιστα να χρειάζονται μετατροπές. Το μόνο που αρκεί είναι να έχουν οργανωθεί τα δίκτυα και να γνωρίζουν το ένα την ύπαρξη του άλλου. Με το τοπικό νόμισμα μπορεί κανείς να αγοράσει το οτιδήποτε. Στην Αργεντινή, το Υπουργείο Οικονομικών αποφάσισε να στηρίξει το Γενικό Δίκτυο σε θέματα διαδικτυακής τεχνολογίας. Σε πολλές χώρες του κόσμου υπάρχουν τοπικές κοινωνίες που υιοθετούν αυτή την πρακτική, ειδικά για τα είδη πρώτης ανάγκης, μάλιστα σε κάποιες πεεριπτώσεις χωρίς να χρειάζεται το επίσημο νόμισμα.

Τράπεζες Χρόνου

Οι Χρονοτράπεζες, είναι δίκτυα ανταλλαγής υπηρεσιών. Βασική τους αρχή είναι η ισότητα του χρόνου όλων των ανθρώπων, επομένως χρησιμοποιείται ο χρόνος ως μονάδα μέτρησης αξία, δηλαδή η ώρα εργασίας. Κάθε προιόν ή υπηρεσία αξιολογείται τόσες ώρες όσες χρειάστηκε ο παραγωγός να το παράγει. Νόμισμα λοιπόν είναι ο χρόνος, χωρίς να ενσωματώνονται στην “τιμή” οι πρώτες ύλες. Κάθε μέλος καταγράφει τις υπηρεσίες που μπορεί να προσφέρει και έχει έναν λογαριασμό που πιστώνεται ή χρεώνεται, ανάλογα με το αν προσφέρει ή δέχεται υπηρεσίες. Κάθε άτομο δεν υποχρεώνεται για τίποτα που να μην έχει προσφερθεί το ίδιο. Κατά κάποιο τρόπο είναι ένα εθελοντικό δίκτυο που μπορεί να βοηθήσει ιδιαίτερα οικογένειες με οικονομικές δυσκολίες. Έτσι τα άτομα που βοηθιούνται νιώθουν καλύτερα, μπορούν να προσφέρουν ανάλογα με τις δεξιότητές τους και συνάμα συμμετέχουν και κοινωνικοποιούνται. Η τράπεζα χρόνου δημιουργεί σχέσεις αμοιβαιότηταςσε αντίθεση με την μισθωτή εργασία. Στην Ελλάδα λειτουργεί η “Χρονοτράπεζα του Ελληνικού Δικτύου Γυναικών Ευρώπης” και το “Πανελλαδικό Δίκτυο Ανταλλαγής Αγαθών και Υπηρεσιών χωρίς χρήματα του Πελίτι”.

Κοινωνικές Τράπεζες

Η επίσημη τοκογλυφία των σημερινών τραπεζών έχει δημιουργήσει αυτή την φαύλη κατάσταση. Η θεσμοθέτηση αυτής της αδικίας μέσω και της εκμετάλλευσης των καταναλωτικών επιθυμιών υποδουλώνουν τον ίδιο τον κόσμο. Όμως υπάρχουν και οι κοινωνικές ή ηθικές τράπεζες που αποτελούν εξαιρέσεις. Ενδιαφέρονται για την προέλευση του χρήματος των επενδυτών και των πελατών. Που επενδύουν με όρους κοινωνικής ευθύνης, δεν έχουν στόχο την κερδοσκοπία, αλλά την κοινωνική υπηρεσία. Ποιες είναι αυτές; Οι Triodos και GLS. Η GLS υποστηρίζει πολιτισμικές, κοινωνικές και οικολογικές δημιουργικές πρωτοβουλίες. Δάνεια παραχωρούνται σε δράσειςαπό αυτοδιοικούμενα σχολεία, θεραπευτήρια, βιολογικές καλλιέργειες, σε ανέργους και κοινοβιακές πρωτοβουλίες. Η Triodos στηρίζει τους πελάτες που παίρνουν πρωτοβουλίες για τον πολιτισμό, το περιβάλλον και τον άνθρωπο. Αποστολή της είναι να διασφαλίσει την καλή ποιότητα ζωής των ανθρώπων, γι’ αυτό χρηματοδοτεί μόνο όσους κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση. Από την άλλη υπάρχει και η Charity Bank, η οποια χρηματοδοτεί εκεί που οι συμβατικές τράπεζες δεν το κάνουν λόγω ρίσκου. Χρηματοδοτεί επιχειρηματίες χαμηλών τάξεων και όσους έχουν όραμα για την βελτίωση ενός αγαθού μέσω βιώσιμων προγραμμάτων.

Από τα παραπάνω καταλαβαίνουμε πως οι κοινωνίες μπορούν να δράσουν τοπικά, προσαρμόζοντας τις λύσεις σε συγκεκριμένες ανάγκες. Γρήγορες λύσεις δεν υπάρχουν. Πρέπει να επανεκτιμηθεί η αξία του χρήματος, να ανοιχθούν νέοι δρόμοι και κοινωνικές προτάσεις βασισμένες στις ανθρώπινες αξίες και το οικουμενικό συμφέρον. Τίποτα δεν έχει χαθεί και δεν υπάρχουν μονόδρομοι και αδιέξοδα. Για να υπάρχουν όμως εναλλακτικοί δρόμοι χρειάζεται συνειδησιακή επανάσταση και κατόπιν συμμετοχή.

Διαβάστε…

Το περιοδικό ΖΕΝΙΘ, εδώ κι εδώ