EnglishTurkishFrenchGermanSpainItalianDutchRussianPortugueseJapaneseKoreanArabic

 aw2

Πόσο ανώνυμα μπορούν να είναι τα blogs



Αναδημοσίευση από το tovima

Η ελευθερία του λόγου, η ασυδοσία των ολίγων και οι απόψεις των ειδικών

Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος βρέθηκαν τα θέματα του απορρήτου των ηλεκτρονικών επικοινωνιών και της διατήρησης της ανωνυμίας στο Ιnternet μετά τη γνωμοδότηση του κ. Γ. Σανιδά και τις αντιδράσεις που προκάλεσε

ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ χρόνια έχουν κάνει την εμφάνισή τους ορισμένα ιστολόγια τα οποία εκμεταλλευόμενα τον μανδύα της ανωνυμίας που προσφέρει το Διαδίκτυο έχουν μετατρέψει τον χώρο των ελληνικών blogs σε ένα άναρχο τοπίο, όπου επικρατούν οι φημολογίες, οι συκοφαντικοί
χαρακτηρισμοί, οι ψευδο-ειδήσεις και ψευδο-αποκαλύψεις. Η κατάσταση αυτή έχει αναγκάσει αρκετούς οι οποίοι έπεσαν θύματα δήθεν αποκαλύψεων να στραφούν στη Δικαιοσύνη προκειμένου να προστατευθούν. Ταυτόχρονα έχει επηρεάσει με αλγεινό τρόπο την άποψη που έχουν οι πολίτες στη χώρα μας για τα blogs, η συντριπτική πλειοψηφία
των οποίων δεν έχει καμία σχέση με την όλη υπόθεση. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι να επανέρχεται στη δημόσια συζήτηση το ζήτημα της ανωνυμίας των blogs και το κατά πόσον αυτή προστατεύει την ελεύθερη έκφραση ή γίνεται αιτία για να μπορούν ορισμένοι να παραβαίνουν τους κανόνες χωρίς καμία επίπτωση.

Η πρόσφατη γνωμοδότηση του τέως Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου κ. Γ. Σανιδά, σύμφωνα με την οποία το απόρρητο των επικοινωνιών δεν καλύπτει την επικοινωνία μέσω Διαδικτύου και άρα δεν υπάρχει απόρρητο για τους bloggers, ήρθε να ρίξει λάδι στη φωτιά, προκαλώντας τις αντιδράσεις όχι μόνο των bloggers, οι οποίοι θεωρούν ότι πρόκειται για μια απόπειρα «φίμωσης» των blogs, αλλά και της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών. Από την άλλη, δεν είναι λίγοι όσοι υποστηρίζουν ότι η γνωμοδότηση του κ. Σανιδά έρχεται να καλύψει ένα νομοθετικό κενό το οποίο η πολιτεία και το υπουργείο Δικαιοσύνης δεν έχουν ως σήμερα κάνει τίποτε για να καλύψουν.

«Η προσωπική μου άποψη δεν απέχει και πολύ από αυτήν του κ.Σανιδά» αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Κ. Χ.Χρυσόγονος, καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. «Εφ΄ όσον κάποιος αποπειράται να επικοινωνήσει δημόσια,δεν μπορεί να κρύβει τα στοιχεία της ταυτότητάς του.Από εκεί και πέρα,το κάτω από ποιες προϋποθέσεις μπορεί να γίνει άρση της ανωνυμίας είναι ένα άλλο ζήτημα και οπωσδήποτε θα χρειαζόταν νομοθετική βάση.Εφόσον δεν υπάρχει τέτοια νομοθετική ρύθμιση, δεν βλέπω και το πώς μπορεί να αρθεί η ανωνυμία όσων γράφουν διάφορα πράγματα στα blogs. Πάντως δεν το βλέπω συνταγματικά απαγορευμένο να υπάρξει κάποια στιγμή μια ανάλογη νομοθετική ρύθμιση» τονίζει.

Οπως επισημαίνει η κυρία Λίλιαν Μήτρου, επίκουρη καθηγήτρια του Τμήματος Επικοινωνιακών Συστημάτων στο Πανεπιστήμιο του Αιγαίου, μια νομοθετική ρύθμιση που θα όριζε ότι όλα τα blogs θα πρέπει να είναι επώνυμα θα περιόριζε σε μεγάλο βαθμό την ελευθερία των πολιτών να εκφραστούν, να ανταλλάξουν ιδέες και απόψεις και να επικοινωνήσουν μέσω των blogs. «Αν ορίσουμε ότι ένα blog θα πρέπει να είναι απαραίτητα επώνυμο, αυτό ίσως να αποτρέψει πολλούς ανθρώπους από τη δημιουργία ενός blog ή να τους στερήσει τη δυνατότητα να εκφραστούν ελεύθερα. Εχουμε δηλαδή αυτό που οι αμερικανοί αποκαλούν chilling effect» εξηγεί.

Από την άλλη όμως, παρατηρεί ότι πολλά blogs δεν είναι απλά χώροι ελεύθερης έκφρασης ιδεών και απόψεων, αλλά λειτουργούν περισσότερο ως δημοσιογραφικές και ενημερωτικές ιστοσελίδες, και το γεγονός πως λειτουργούν στο Διαδίκτυο δεν σημαίνει ότι δεν υπόκεινται και σε κανόνες. «Δεν είναι δυνατόν δηλαδή επειδή μεταφέρω μια δραστηριότητα στο Ιnternet να αποδεσμεύομαι πλέον από οποιονδήποτε κανόνα» λέει.

Η κυρία Μήτρου αναφέρει πως ό,τι ισχύει και στο Δίκτυο, ισχύει στον πραγματικό κόσμο. «Αν στο Διαδίκτυο σημειώνεται μια παραβατική δραστηριότητα, όπως για παράδειγμα συκοφαντική δυσφήμηση, πρέπει να βρούμε τους όρους που κάποιος θα μπορεί να επέμβει για να αποκατασταθεί η τάξη.Αυτός μπορεί να είναι ο διαχειριστής του blog, μπορεί να είναι μια Αρχή ή μπορεί να είναι η εισαγγελική αρχή σε περιπτώσεις που δικαιολογείται η άρση του απορρήτου. Και πρέπει να αποφασίσουμε και σε ποιες περιπτώσεις θα μπορούσε να αρθεί το απόρρητο» . Πάντως, όπως τονίζει, είναι αντίθετη με τη γνωμοδότηση του κ. Σανιδά, διότι «δεν μπορεί να αίρεται το απόρρητο για οποιαδήποτε διαδικτυακή δραστηριότητα,επειδή απλά το Ιnternet θεωρείται δημόσιος χώρος» . Οπως επισημαίνει ο κ. Φώτης Σπυρόπουλος, νομικός και υποψήφιος διδάκτωρ Ποινικού Δικαίου στη Νομική Αθηνών, «τo πρόβλημα των δυσφημιστικών δημοσιευμάτων σε διάφορα blogs είναι υπαρκτό.Προς αυτήν την κατεύθυνση η ως άνω γνωμοδότηση προσπαθεί να βρει απαραίτητες λύσεις». Ωστόσο, όπως εξηγεί, «στο άρθρο 4 του Ν. 2225/94 αναφέρονται λεπτομερώς τα εγκλήματα για τα οποία μπορεί να γίνει σε κάθε περίπτωση άρση του απορρήτου των επικοινωνιών.Θα πρέπει ενδεχομένως να αναθεωρηθεί ο εν λόγω κατάλογος εγκλημάτων και όχι να καταστεί ανεφάρμοστη η εν λόγω διάταξη μέσω μιας γνωμοδότησης» .

Ο κ. Σπυρόπουλος αναφέρει ότι «είναι αναγκαίο να ληφθεί υπόψη η ευρυζωνικότητα στις σύγχρονες επικοινωνίες» και τονίζει ότι «οι προσπάθειες για επιβολή κανόνων στο Διαδίκτυο πρέπει να ανταποκρίνονται στα διεθνή δεδομένα και να μην είναι αποσπασματικές. Σε κάθε περίπτωση η νομοθεσία οφείλει να μην είναι “δρακόντεια” προκειμένου να είναι αποτελεσματική. Εξάλλου, ασφάλεια και ελευθερία δεν αποτελούν τις δύο διαφορετικές όψεις του ίδιου νομίσματος αλλά πρέπει να λειτουργούν παραπληρωματικά».

«Προσωπικά τάσσομαι υπέρ της επωνυμίας στα blogs» λέει η κυρία Μπέττυ Τσακαρέστου, επίκουρη καθηγήτρια του Τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, «γιατί πιστεύω ότι η υπογραφή σε ένα κείμενο είναι και απόδειξη της σοβαρότητας και της υπευθυνότητας αυτού που το γράφει, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι κάποιος που γράφει με ένα ψευδώνυμο δεν είναι σοβαρός και υπεύθυνος».

Υπέρ της ανωνυμίας των blogs χωρίς όρους τάσσονται οι περισσότεροι έλληνες bloggers, οι οποίοι όμως καταδικάζουν χωρίς επιφυλάξεις τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν ορισμένα από τα λεγόμενα «ενημερωτικά» blogs. «Προσωπικά αυτά τα blogs δεν μου αρέσουν καθόλου.Δεν μου αρέσει ούτε η δουλειά που κάνουνούτε η εικόνα που δίνουν προς τα έξω για τους bloggers γενικότερα. Επειδή έχω παρακολουθήσει όλες τις φάσεις ωρίμανσης της ελληνικής μπλογκόσφαιρας,είμαι απόλυτα βέβαιος πως πρόκειται για ένα φαινόμενο που κάποια στιγμή θα τελειώσει.Αλλά,παρ΄ όλο που δεν μου αρέσουν, πιστεύω ότι οποιαδήποτε προσπάθεια φίμωσης θα τους κάνει μάλλονκαλό» αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Ν. Δανδράκης , διαχειριστής του blog Νylon και της ιστοσελίδας sync.gr που καταγράφει τα ελληνικά blogs.

Τι συμβαίνει στο εξωτερικό
ΑΞΙΖΕΙ να σημειωθεί ότι ανάλογα θέματα απασχολούν τον δημόσιο διάλογο όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες. Πριν από λίγο καιρό μια απόφαση ενός βρετανικού δικαστηρίου ήρθε να ανατρέψει το καθεστώς ανωνυμίας των blogs στη χώρα. Συγκεκριμένα απεφάνθη ότι το blogging είναι «στην ουσία δημόσια και όχι ιδιωτική δραστηριότητα» και ως εκ τούτου δεν προστατεύεται από την ανωνυμία. Αφορμή για την απόφαση του βρετανικού δικαστηρίου ήταν η περίπτωση ενός αστυνομικού-blogger, ο οποίος κατέφυγε στη Δικαιοσύνη για να προστατεύσει την ανωνυμία του, καθώς η «ταυτότητά» του είχε διαρρεύσει στην εφημερίδα «Τimes» του Λονδίνου. Ο αστυνομικός, μέσω του blog του, έκανε σημαντικές αποκαλύψεις για το έργο της αστυνομίας και την πολιτική που ακολουθεί. Προσπάθησε να προστατεύσει την ανωνυμία του, καθώς φοβόταν ότι η υπηρεσία του θα του επιβάλει κυρώσεις, όπως και τελικά συνέβη. Ο δικαστής όμως απέρριψε το αίτημά του, καθώς έκρινε ότι το blog του αστυνομικού ήταν στην ουσία δημοσιογραφικό και ως εκ τούτου δεν μπορούσε να λειτουργεί στη βάση ανωνυμίας. Τι σχεδιάζει το υπουργείο Δικαιοσύνης
ΠΗΓΕΣ από το υπουργείo Δικαιοσύνης διαβεβαιώνουν ότι προς το παρόν δεν σχεδιάζεται καμία πρόσθετη νομοθετική ρύθμιση για τα blogs. Οπως εξηγούν, σε νομοθετικό επίπεδο δεν προγραμματίζεται καμία αλλαγή στο υπάρχον νομικό πλαίσιο και τονίζουν ότι πρέπει να γίνει ένας δημόσιος διάλογος και να βρεθούν λύσεις οι οποίες θα διασφαλίζουν την ελεύθερη έκφραση της γνώμης μέσω του Διαδικτύου, αλλά και την προστασία των πολιτών από κακόβουλες επιθέσεις. Επίσης αναφέρουν ότι οποιαδήποτε ρύθμιση δεν μπορεί να γίνει προτού γνωμοδοτήσουν η Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών, η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και ο Συνήγορος του Πολίτη. Τι λέει η Google
Εκπρόσωποι της Google αναφέρουν: «Η Googleπαρέχει την τεχνολογική δυνατότητα για τη δημιουργία ενός blog, δηλαδή προσφέρει δωρεάν το λογισμικό. Την πολιτική σχετικά με την ανωνυμία των bloggers προσπαθούμε να την προσαρμόζουμε σε κάθε χώρα. Δηλαδή οι τοπικοί νόμοι υπερισχύουν της πολιτικής της εταιρείας. Για παράδειγμα,έχουμε άλλη πολιτική στην Κίνα και άλλη στην Ελλάδα. Αν υπάρχει εισαγγελική παρέμβαση,συνεργαζόμαστε με τις τοπικές αρχές και, αν διαπιστώσουμε κάτι παράνομο, προσπαθούμε να επέμβουμε» επισημαίνει ο κ. Γ. ΣαλιάρηςΦασσέας, country manager της Google για την Ελλάδα και την Κύπρο.
free counters